Công nghiệp open source?
Bài mang tên "Công nghiệp open source" ở blog Kỹ Thuật Máy Tính có đoạn:
Có người bây giờ vẫn còn thắc mắc với tôi “Open source có kinh doanh được hay không?”. Nếu họ chịu khó đọc tin tức tuần qua, thì sẽ biết câu trả lời ngay thôi:
Sun đã mua lại MySQL với giá 1 tỷ đô, một sự kiện được cho là nối tiếp với Citrix mua XenSource, RedHat mua JBoss và Yahoo mua Zimbra.
Automattic, nhà phát hành WordPress một open source blogging platform (KTMT đang sử dụng) nhận được 29,5 triệu đô tài trợ từ bốn nhà đầu tư True Ventures, Polaris Ventures, Radar Ventures và New York Times (nhờ vậy, dung lượng host free của wordpress.com đã tăng vọt từ 50MB lên 3GB! Tin rất vui cho các blogger trên wordpress).
Greenplum, nhà phát triển phần mềm business intelligence dựa trên dự án nguồn mở Bizgres, nhận được 27 triệu đô đầu tư từ Meritech Capital, Sun và SAP Ventures.
Alfresco, phát triển phần mềm quản trị nội dung (CMS) cho doanh nghiệp, nhận được 9 triệu đô đầu tư từ SAP Ventures, Accel Partners và Mayfield Fund.
Zenoss, nhà phát triển phần mềm quản lý hạ tầng IT cho doanh nghiệp, nhận được 11 triệu đô từ quỹ đầu tư dẫn đầu là Grotech Capital.
Openads, một máy chủ quảng cáo trực tuyến open source, nhận được 15,5 triệu đô đầu tư từ quỹ tài chính dẫn đầu bởi Accel Partners.
Acquia, chuyên phát triển giải pháp xung quanh Drupal, một nền tảng mã nguồn mở cho web collaboration and publishing (tôi hiện đang dùng làm công cụ quản lý tài liệu cá nhân), nhận được 7 triệu đô từ quỹ đầu tư dẫn đầu bởi North Bridge Venture Partners.
Ngay từ đầu năm, thị trường Open source đã nóng lên. Những vụ giao dịch, đầu tư trên cùng với sự kiện Microsoft, được xem là đối thủ lớn nhất của cộng đồn Open Source, tuyên bố đang “open for business“, cho thấy thế giới đã không còn băn khoăn gì về chất lượng cũng như tính “Free” của Open source nữa, các nhà đầu tư đã quan sát, tìm hiểu khá lâu, và bây giờ chính thức vào cuộc một cách ồ ạt.
Tôi thấy trong danh sách mà Thao, tác giả bài viết, đưa ra, không có cái nào chứng minh là "open source có thể kinh doanh".
Tôi nghĩ nếu muốn chứng minh rằng "open source có thể kinh doanh" thì phải đưa ra được những ví dụ chứng tỏ, khách hàng, chứ không phải nhà đầu tư, chịu bỏ tiền ra mua sản phẩm open source.
Đồng ý rằng việc thu hút được đầu tư và nhất là bán được toàn bộ công ty cho một "đại gia" cũng là một cách làm ra tiền (đối với người chủ của công ty), nhưng đó không phải là cách kinh doanh.
Vả lại, đa số các công ty mà Thao đưa ra, đều không kinh doanh sản phẩm open source, kiểu như Red Hat (hầu hết sản phẩm của Red Hat đều là open source), mà họ kinh doanh một phiên bản closed source có nhiều tính năng và được hỗ trợ tốt hơn phiên bản open source, vốn được sử dụng như một công cụ marketing và pr.
Đương nhiên marketing và pr là cần thiết cho bất kỳ hoạt động kinh doanh nào, nên đóng góp của phiên bản open source vào thành công của các công ty kể trên, là rất đáng kể. Nhưng vẫn phải khẳng định rằng, họ không kinh doanh các phiên bản open source. Thậm chí, Alfresco, Zenoss, Zimbra hay MySQL cũng không cung cấp dịch vụ hỗ trợ cho các phiên bản open source hay community version của họ. Đó là chưa nói, license phiên bản open source của một vài công ty như Zimbra (tôi không có thời gian kiểm tra hết) vẫn chưa được OSI xác nhận.
Thuần túy kinh doanh sản phẩm open source thường là thế này:
Chỉ có một code base duy nhất
Cung cấp toàn bộ source code
License được OSI xác nhận
Bán optimized binary version
Bán dịch vụ support bao gồm training, customization, bug fix, upgrade, SI, maintainance...
Trước giờ tôi thấy chỉ có mỗi Red Hat là thành công trong việc thuần túy kinh doanh sản phẩm open source. Còn các công ty khác, như đã nói ở trên, thường sử dụng open source để "câu khách" rồi bán sản phẩm chủ lực closed source.